کرونا و تاثیر ان بر گردشگری
گرداورنده: سیده فاطمه زهرا هاشمی
مدیریت گردشگری دانشگاه مازندران بابلسر
مقدمه
صنعت گردشگری همواره تحت تاثیر اجتماع و مبتنی بر تعاملات بین مردم است. شیوع ویروس کرونا، بخش گردشگری جهان را با چالشی اساسی مواجه کرده است. معضلی که در حال پیشرفت و تغییرات است. به همین دلیل این روزها، سازمان جهانی گردشگری، همکاری خود را با سازمان بهداشت جهانی، تقویت کرده است. گردشگری، درحال حاضر یکی از متاثرترین بخش ها از شیوع این ویروس است(صالحی،1399).
توجه به این نکته مهم است که گردشگری جهانی در گذشته در معرض طیف گسترده ای از بحران ها قرار گرفته است. بین سالهای 2000 تا 2015، حوادث مهم مخرب شامل تروریستی 11 سپتامبر(2001)، شیوع سندرم حاد تنفسی سارس(2003)، بحران اقتصادی جهانی در سال 2008/2009 و سندرم تنفسی خاورمیانه مرس (2015) است(Hall & scott، 2020).
در جهان امروز ویروس کرونا صنعت گردشگری را دچار تغییر کرده است. این ویروس از چین اغاز شد و تقریبا نیمی از زندگی مردم چین را از بین برد. پکن همه ی تور های گروهی خود را کنسل کرد. علاوه بر این سنگاپور، ایالت متحده و استرالیا ورود اتباع خارجی به کشور را برای کسانی که در چین بوده اند محدود کردند. پرواز های داخلی و بین المللی زیادی در چین انجام شده است که به دلیل وحشت مربوز به ظهور ویروس کرونا، مجبور به لغو می شوند. صنعت هواپیمایی به دلیل ویروس کرونا منجر به لغو پروازها شد. لغو پروازها صنعت را به شدت تحت تاثیر قرارداد زیرا فروش و درامد شرکت هواپیمایی به میزان قابل توجهی کاهش یافته است.بسیاری از خطوط مسافرتی مانند نروژ کروز لاین و رویال کارائیب قایقرانی را به چین متوقف کردند(other & hoque).
از زمان شیوع کرونا مسافرت با خطوط هوایی، زمینی، ریلی و آبی بشدت کاهش و با ادامه ی این بیماری کاملا لغو شده اند. در داخل کشورها، ویروس تقریبا تمام قسمت های زنجیره ارزش مهمان نوازی را تحت تاثیر قرار داده است. تاثیر حوادث لغو شده، اقامتگاه های بسته و جاذبه های تعطیل بلافاصله در سایر قسمت های زنجیره تامین مانند خدمات پذیرایی و لباسشویی احساس شد. رستوران ها نیز باید بسته شوند، اگرچه در برخی از کشورها، تغییر در فروش تحویل به برخی امکان ادامه کار را می داد. گزارشات مربوط به اخراج و ورشکستگی به دنبال ان انجام شد، درحالی که شرکت هواپیمایی انگلیس فلای بی اولین بار در معرض فشار بازار قرار گرفت و ورشکستگی را در 5 مارس 2020 اعلام کرد(insider inessbus، 2020).
خطوط هوایی اصلی از خطوط هوایی اسکاندیناوی(17 مارس 2020)، سنگاپور ایرلاینز(27 مارس 2020) و ویرجین(30 مارس 2020) و همچنین اپراتورهای تور از جمله TUl آلمان(27 مارس 2020) ده ها میلیارد دلار از ایالت متحده امریکا درخواست کمک کرده اند(Hall & scott، 2020).
این مقاله ارزیابی سریعی از تاثیرات گزارش شده کرونا ویروس بر گردشگری جهانی را مورد بررسی قرار میدهد.
پیشینه تحقیق
نتیجه پژوهش | عنوان | مولف و سال |
این ارزیابی سریع، مروری بر بحران های جاری تا پایان مارس 2020 ارائه داده است. با توجه به بزرگی بیماری همه گیر کوید 19 نیاز فوری به بازگشت به مشاغل معمول در هنگام بروز بحران وجود ندارد بلکه فرصتی برای تجدید نظر در تغییر و تحول در سیستم گردشگری جهانی که بیشتر با تراز SDG شده می باشد. این تعداد قابل توجهی از سوالات مرتبط و نیاز های تحقیقاتی را ایجاد می کند، یعنی اینکه ایا این همه گیری از ملی گرایی و مرزهای محکم تر حتی در طولانی مدت پشتیبانی خواهد کرد. نقش گردشگری داخلی در بهبود و تحول طولانی مدت به مقاصد مقاوم تر، پاسخ تقاضای رفتاری گردشگران در کوتاه مدت و بلند مدت، از جمله سفرهای کاری و تصویب گسترده کنفرانس ویدیویی؛ محرک مالی و پیامدهای ان برای ریاضت اقتصادی و کاهش تغییرات اب و هوایی است. مشاغل کم درامد در جهانگردی به طور نامتناسبی تحت تاثیر بحران قرار گرفته اند واین مورد در کشور های با درامد پایین بسیار زیاد می باشد. | Pandemics, tourism and global change: a rapid assessment of covid-19 | Estefan Gössling, Daniel Scott, C. Michael Hall 2020 |
این تحقیق تاثیر اقتصادی بحران ویروس کرونا رشد تولید ناقص در صنایع و کشورهارا مورد بحث قرار میدهد. همچنین براورد هزینه های احتمالی اقتصاد داخلی کشورهای مختلف جهان ارائه می دهد. پیش نویس فعلی شامل تخمین هایی برای 30 کشور تحت سناریوهای مختلف است. | Economic effects of coronavirus outbreak on the world economy | Nuno Fernandes April, 13, 2020 |
این مطالعه با هدف اندازه گیری تاثیر وقوع ویروس کرونا در صنعت گردشگری در چین انجام شد. روش تحقیق ثانویه در برای تحقیق اجرا شده است. چندین قطعه ادبیات، مقاله های ژورنال، مقاله تحقیقی یا پایان نامه، اسناد دولتی و غیره برای جمع اوری اطلاعات لازم برای مطالعه در نظر گرفته شده است. برای جمع اوری داده ها، داده های ثانویه از طریق بررسی گسترده ادبیات جمع اوری شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که وقوع ویروس در چین تاثیرات قابل توجهی در سراسر جهان دارد. به دلیل تهدید ویروس مردم خارج، از ترس از آمیخته شدن با مردم چین می ترسند. گردشگران جهان برنامه های خود را برای بازدید از چین لغو کرده اند. | The effect of coronavirus in the tourism industry in china | Ashikul Hoque, Farzana Afrin Shikha, Mohammad Waliul Hasanat, Ishtiaque Arif, Prof. Dr. Abu Bakar Abdul Hamid 2020 |
بیماری همه گیر کوید 19 منجر به ابتلا بیش از 4.3 میلیون مورد شده است و بیش از 290 هزار مرگ در سطح جهان شده است. همچنین ترس از بحران قریب الوقوع اقتصادی و رکود اقتصادی را برانگیخته است. مسافت های اجتماعی و محدودیت های مسافرتی منجر به کاهش نیروی کار در تمام بخش های اقتصادی شده و باعث از بین رفتن بسیاری از مشاغل شده است. مدارس تعطیل شده و نیاز به کالاها و محصولات تولیدی کاهش یافته است. درمقابل نیاز به تجهیزات پزشکی بطور ابل توجهی افزایش یافته است. بخش مواد غذایی نیز با تقاضای بیشتری روبه رو شده است. در پاسخ به این شیوع جهانی ما اثرات اقتصادی- اجتماعی کرونا را در جنبه های فردی اقتصاد جهانی خلاصه می کنیم. | The socio-economic implications of the coronavirus pandemic (COVID-19) | Maria Nicolaa, Zaid Alsafib, Catrin Sohrabic, Ahmed Kerwand, Ahmed Al-Jabird, Christos Iosifidisc, Maliha Aghae, Riaz Aghaf Jun, 2020 |
ویروس کرونا توسط سازمان بهداشت جهانی به عنوان اضطراری در سلامت عمومی اعلام شده است که نگرانی بین المللی را برانگیخته است. این شیوع از ان زمان عناوین کانالهای مهم رسانه ای بین المللی را که اشاعه اطلاعات به شهروندان جهانی است اشاعه کرده است. با این حال برخی پوشش رسانه ای ویروس کرونا بر سلامت روان مسافران چینی تاثیر منفی گذاشته است زیرا این بیماری به عنوان پاندمونیوم ویروس چینی عنوان شده است. رهبران کلیدی جهان نیز چنین احساساتی را طوطی بازی کرده اند. به عنوان مثال، رئیس جمهور ترامپ ویروس کرونا را ویروس چینی نامید. این برچسب زدن تبعیض آمیز منجر به حملات خشونت امیز به مسافران و دانشجویان بین المللی چینی شده است. این مقاله بررسی میکند که چگونه گزارش های گمراه کننده و تبعیض آمیز رسانه ها می توانند بر سلامت ذهنی مسافران چینی در طی همه گیری جهانی ویروس کرونا تاثیر بگذارند. | The effect of misleading media reports about covid-19 on chinese tourists mental health: a perspective article | Yi zheng, Edmund Goh, Jun wen 28, MARS, 2020 |
پیش بینی می شود شیوع ویروس کرونا عواقب نامطلوبی بر صنعت گردشگری و مهمان نوازی جهانی داشته باشد. این مقاله با هدف چگونگی شیوع، انتخاب سبک زندگی، رفتار سفر و ترجیحات گردشگری گردشگران چینی در کوتاه مدت و بلند مدت را تغییر می دهد. این مقاله پیش بینی می کند که سفرهای رایگان و مستقل، سفرهای لوکس و گردشگری سلامت محبوبیت روز افزون پیدا کنند و همچنین اشکال جدیدی از گردشگری همچون گردشگری آهسته و گردشگری هوشمند در اینده افزایش می یابد. | COVID-19: potential effects on Chinese citizens’ lifestyle and travel | Jun Wen, Metin Kozak, Shaohua Yang and Fang Liu 4, APRIL, 2020 |
با انگیزه شیوع سریع بیماری کورونا در سرزمین اصلی چین، ما از یک مدل انتقال بیماری جهانی برای پیش بینی تاثیر محدودیت های مسافرتی در گسترش ملی و بین المللی اپیدمی استفاده می کنیم. این مدل براساس موارد گزارش شده بین المللی کالیبره شده است و نشان می دهد که در شروع ممنوعیت سفر از ووهان در 23 ژانویه سال 2020، اکثر شهرهای چین قبلا بسیاری از مسافران الوده را دریافت کرده بودند. قرنطینه مسافرتی ووهان پیشرفت همه گیر بیماری کلی را فقط 3 تا 5 روز در سرزمین اصلی چین به تاخیر انداخت اما تاثیر بارزتری در مقیاس بین المللی داشت، جایی که واردات پرونده تا اواسط فوریه نزدیک تا اواسط فوریه نزدیک به 80 درصد کاهش یافت. نتایج مدل سازی همچنین نشان می دهد که محدودیت های سفر 90 درصد پایدار و از سرزمین اصلی چین تنها تا حدودی روی مسیر بیماری همه گیری تاثیر می گذارد مگر اینکه با کاهش 50 درصد یا بالاتر انتقال در جامعه همراه باشد. | The effect of travel restrictions on the spread of the 2019 novel coronavirus outbreak | Matteo chinazzi, Jessica T. Davis, Marco Ajelli, Corrado Gioannini, Maria Litvinova 24, April, 2020 |
با توجه به این نکته که گردشگری جهانی در گذشته در معرض طیف گسترده ای از بحران ها قرار گرفته است. بین سالهای 2000 تا 2015 حوادث مهم مخرب شامل حملات تروریستی 11 سپتامبر 2001، شیوع سندرم حاد تنفسی سارس 2003، بحران اقتصادی جهانی در سال 2009/2008 و سندرم تنفسی خاورمیانه مرس 2015 می باشد. هیچ یک ازانها منجر به کاهش طولانی مدت در توسعه جهانی گردشگری نشده است و حتی برخی از انها در شکل 1 قابل توجه نیستند فقط سارس منجربه بحران اقتصادی منفی 4 دهم درصد است. با ورود بین المللی بانک جهانی نشان می دهد که گردشگری به عنوان یک سیستم در برابر شوک های خارجی مقاوم بوده است. با این حال شواهد بسیاری وجود دارد که تاثیر و بهبودی از بیماری همه گیر کرونا ویروس بی سابقه است.
شکل1: تاثیر وقایع مهم بحران بر جهانگردی جهانی.
منبع: بانک جهانی بین المللی(a2020، b2020)

روابط بین بیماری های همه گیر وسفر برای درک امنیت سلامت و تغییرات جهانی نقش اساسی دارد(burkle، 2006). اگرچه تحقیقات گردشگری حداقل تحقق اثرات سیستماتیک بالقوه تغییرات اب و هوایی جهانی را ایجاد کرده است، اما ارزیابی مشابه ای از اثرات سیستمی همه گیری ها وجود نداشته است.زیرا مطالعات بیشتر تمرکز بر تاثیرات هر کشور است نه چالش های سطح سیستم و اسیب پذیری چندین مطالعه نقش مهم سفرهای هوایی در تسریع و تقویت نیروهای انفلانزا و کرونا ویروس نشان داده است(al et brown، 2016).
دلایل اصلی تهدید فزاینده همه گیری در قرن بیست و یکم عبارتنداز: جمعیت جهان با سرعت در حال رشد و متحرک، روند شهرنشینی و تمرکز مردم، تولید صنعتی مواد غذایی در زنجیره های ارزش جهانی، افزایش مصرف غذاهای درجه بالاتر از جمله گوشت و توسعه شبکه های حمل و نقل جهانی که به عنوان بردار در انتشار عوامل بیماری زا عمل میکنند. شیوع بیماری هایی مانند سارس، ابولا، ماربورگ، زیکا و انفلانزای مرغی همه پیامدهای تاثیر انسانی بر اکوسیستم ها و تنوع زیستی است. همانطور که وو و همکاران 2017 خاطر نشان کردند که مناطق پرخطر برای ظهور و گسترش بیماری های عفونی جایی است که مخازن بیماری های وحشی، روش های کشاورزی که باعث افزایش تماس بین حیات وحش و دام می شودو اقدامات فرهنگی که ارتباط بین انسان ها حیات وحش و دام را افزایش می دهد.
کرونا و گردشگری
در 40 سال گذشته جهان چندین اپیدمی عمده را تجربه کرده است، اما هیچ یک از انها پیامدهای مشابهی با بیماری همه گیر 19-covid به اندازه سرخک مسری نیست و به اندازه ابولا باعث مرگ فرد آلوده نمی شود، اما افراد می توانند انتقال ویروس را از چند روز قبل از بروز علائم شروع کنند(al et Rothe، al et Bai،2020). در نتیجه افراد بدون علامت ویروس کرونا قبل از اینکه بدانند که خود را قرنطینه کنند یا اقدامات دیگری مانند فاصله فیزیکی در مکان های عمومی یا پوشیدن ماسک را انجام دهند ویروس از طریق صحبت کردن یا سرفه انتقال پیدا میکند(al et Iee، 2020).
شکل 2 افزایش سریع موارد تایید شده ویروس کرونا از مرکز(2020 ECDC) رانشان می دهد.
شکل2: توزیع جهانی ویروس کرونا
منبع: 2020 ECDC

همانطور که تعداد موارد مبتلا به ویروس کرونا در سطح جهان در حال افزایش است، محدودیت های سفر از کانون منطقه ووهان چین به بیشتر کشورها راه یافت. شکل 3 کشورهایی را نشان می دهد که از 31 مارس 2020 برای غیر شهروندان و افراد غیر مقیم مرز بسته شده است. بسته شدن جزیی مرزها، از جمله محدودیت های ورود افراد از کشورهای دیگر یا جایی که همه نوع مرزها بسته نیست(هوا، زمین، دریا) با استفاده از داده های جمعیت کشور، می توان تخمین زد که بیش از 90 درصد از جمعیت جهان در کشورهایی هستند که با برخی از محدودیت های سفر بین المللی روبرو هستند و بسیاری از این کشورها نیز دارای محدودیت های محدودی در حرکت داخلی هستند، از جمله سفر هوایی و اقامت، مرزها را در طیف وسیعی از کشورهای صنعتی به همه اتباع خارجی متحمل می شود. برخی از محدودیت های سفر شامل: ممنوعیت سفر از کشورهای انتخابی، قرنطینه های ورود و یا خروج، مجوزهای بهداشتی.
شکل3: محدودیت های سفر جهانی ویروس کرونا
sources: authors compiled from IATA(2020), international SOS security services(2020), and country travel advisory/ restriction websites on 31 march.

ظهور سریع، درک علمی و پاسخ NPI به ویروس کرونا طی تقریبا هشت هفته تکامل یافت و سازمان های جهانگردی برای درک دامنه آنچه اتفاق می افتاد تلاش می کردند: عدم اطمینان و پویایی همه گیری و واکنش های سیاست در تخمین ویروس، 19 اثر توسط سازمان جهانی جهانگردی، سازمان ملل متحد مثال زده شد که بین اوایل و اواخر ماه مارس به طور قابل توجهی این امار اصلاح شد. در ابتدا تخمین زده شد که شیوع ویروس باعث می شود که ورود گردشگران بین المللی به 4-3 درصد یا 3-1 درصد در مقایسه با سال 2019 کاهش یابد. سه هفته بعد در 26 مارس در یک بیانیه ی مطبوعاتی این ارزیابی به 20 تا 30 درصد از دست دادن ورود بین المللی را گزارش کردند.
درنتیجه محدودیت های سفر و قرنطینه شدن، گردشگری جهانی را با کاهش نیمی از پروازهای جهانی، به طور قابل توجهی کم شده است.
شکل 4: با افزایش تعداد پرونده ها، ممنوعیت سفر تعداد بیشتری از شرکت های حمل و نقل را زمین گیر کرد. تعداد مسافران احتمالا حتی با شیب بیشتری کاهش یافته اند، زیرا بسیاری از شرکت های هواپیمایی سیاست های نشستن ویژه ای را برای حفظ فاصله بین مشتریان در پیش گرفتند. به عنوان مثال محدودیت های نشستن ایر نیوزلند برای تامین نیازهای دولت در مسافت های اجتماعی حاکی از ان است که شرکت هواپیمایی حتی در زمان پربودن با ظرفیت کمتر از 50 درصد پرواز می کند(Zealand New Air، 2020)
شکل4: علت ویروس کرونا بر رفت و امد های جهانی و پرواز های جهانی
sources: global total daily flights, global total covid-19 cases(ECDC 2020)(flight radar,2020)

تاثیر بحران در بخش اقامت در نمودار5 برای هفته 21 مارس، در مقایسه با هفته مشابه در سال 2019 نشان داده شده است. در همه کشورها، تعداد گردشگران به میزان قابل توجهی، 50 درصد یا بیشتر کاهش یافته است. کشورهایی که به شدت در معرض بحران قرار گرفتند با تعداد زیادی پرونده باعث ایجاد عناوین چشمگیر روزنامه ها(ایتالیا) و همچنین کشورهایی که اقدامات جدی را برای محدود کردن حرکت در جمعیت(یونان، آلمان) تحمیل کردند. کشورهایی که به نظر می رسد وضعیت بهتری داشته اند(سیشل، سوئد، نیوزلند) ممکن است در ماه مارس تعداد بازدیدکنندگان زیادی داشته باشند، با این وجود گردشگران قصد دارند از بحران در کشورهای امن تر عبورکنند. با این حال، حتی در چنین شرایطی، بسیاری از کشورها از گردشگران درخواست می کنند که به خانه خود برگردند.
شکل5: نرخ تغییرات ساکنان اقامتگاه ها در 21 هفته مارچ.
منبع: STR 2020a

در یکی از سریعترین گزارش ها در مورد تاثیر بحران کرونا بر گردشگری ملی، سازمان گردشگری نروژ منتشر کرد. 41 درصد از مشاغل کار خود را کنسل کرده اند از جمله هتل ها، سایت های اردوگاه، غذا، اجاره ماشین، فعالیت ها و سازمان های بازاریابی مقصد.
در تاریخ 26 مارس 2020، 90 درصد از مشاغل کارکنان خود را اخراج کرده اند و 78 درصد مشاغل حداقل سه چهارم نیروی کار را کاهش داده اند. هتل ها، غذا و همچنین جاذبه ها بیشترین کاهش تعداد کارکنان خود را گزارش کرده اند. در حالی که سایت های اجاره ماشین و کمپینگ کمتر در معرض دید قرار گرفتند. با توجه به مورد دوم، ساختار سایت های اردوگاه های نروژ فضای بیشتری را برای کمک به مردم ارائه می دهد. با این حال در تاریخ 26 مارس 2020، 65 درصد از مشاغل گردشگری در پرداخت فاکتور، گزارش مشکل داده اند. مشکلات نقدینگی بیشتر مربوط به کافه ها و رستوران ها(72%) و همچنین هتل ها(63%) بود، درمقایسه، DMO ها بهترین نقدینگی را گزارش داده اند. 55% هنوز در موقعیت پرداخت هستند.
در ایالت متحده، بخش غذایی و اقامت بیش از 20% از کل موقعیت های آسیب پذیر را شامل می شوند.
نتیجه گیری
این ارزیابی سریع، مروری بر بحرانهای جاری تا پایان مارس 2020 ارائه داده و نحوه مقایسه ان با بحرانهای قبلی را مورد بحث قرار داده است. با بزرگی بیماری همه گیر ویروس کرونا، به جای فرصتی برای تجدید نظر در تغییر سیستم جهانگردی جهانی که با SDG ها منطبق تر است، نیاز مبرم به عدم بازگشت به تجارت به روال معمول وجود دارد. این تعداد قابل توجهی از سوالات و نیازهای تحقیقاتی مرتبط را به وجود می اورد. یعنی اینکه آیا همه گیری حتی از درازمدت از ملی گرایی و مرزهای تنگتر حمایت می کند؟ نقش گردشگری داخلی در بهبود و تحول طولانی مدت به مقاصد مقاوم تر. پاسخ تقاضای رفتاری گردشگران در کوتاه مدت و بلند مدت، از جمله سفرهای کاری و تصویب گسترده کنفرانس ویدیویی؛ محرک مالی و پیامدهای آن برای ریاضت اقتصادی و کاهش تغییرات آب و هوایی و همچنین چشم اندازهای جهان در مورد SDG ها. به طور خاص با توجه به مورد اخیر همه گیری سوالات در مورد آسیب پذیری را ایجاد می کند زیرا مشاغل کم درامد در جهانگردی به طور نامتناسبی در تحت تاثیر بحران قرار گرفته اند و نشانه هایاولیه این است که تاثیرات گردشگری در کشورهای با درامد پایین به طور قابل توجهی به صنعت گردشگری، سیاست گذاری و محققان گردشگری ارائه می دهد. اکنون پالش این است که برای تسریع در تحول جهانگردی پایدار از این فاجعه جهانی عبرت بگیریم.
منابع
1-صالحی، تینا.1399. رکود در صنعت گردشگری با شیوع کرونا
2-Air New Zealand. (2020). COVID-19 FAQs. Retrieved April 6, 2020, from https://www.airnewzealand.co.nz/covid19-faqs [Google Scholar]
3-Airports Council International. (2020). The impact of COVID-19 on the airport business. Retrieved April 6, 2020, from https://aci.aero/wp-content/uploads/2020/03/200401-COVID19-Economic-Impact-Bulletin-FINAL-1.pdf [Google Scholar]
4-Al-Tawfiqef, J. A., Zumlaad, A., & Memis, Z. A. (2014). Travel implications of emerging coronaviruses: SARS and MERS-CoV. Travel Medicine and Infectious Disease, 12(5), 422–428. https://doi.org/10.1016/j.tmaid.2014.06.007 [Crossref], [PubMed], [Web of Science ®], [Google Scholar]
5-American Enterprise Institute. (2020). National coronavirus response: A road map to reopening. Retrieved April 6, 2020, from https://www.aei.org/wp-content/uploads/2020/03/National-Coronavirus-Response-a-Road-Map-to-Recovering-2.pdf [Google Scholar]
6-Gössling, S., Ring, A., Dwyer, L., Andersson, A. C., & Hall, C. M. (2016). Optimizing or maximizing growth? A challenge for sustainable tourism. Journal of Sustainable Tourism, 24(4), 527–548. https://doi.org/10.1080/09669582.2015.1085869 [Taylor & Francis Online], [Web of Science ®], [Google Scholar]
7-Estefan Gössling, Daniel Scott, C. Michael Hal.(2020). Pandemics, tourism and global change: a rapid assessment of covid-19.
8-Nuno Fernandes.(April, 13, 2020). Economic effects of coronavirus outbreak on the world economy.
9-Ashikul Hoque, Farzana Afrin Shikha, Mohammad Waliul Hasanat, Ishtiaque Arif,Prof. Dr. Abu Bakar Abdul Hamid.(2020). The effect of coronavirus in the tourism industry in china.
10-Maria Nicolaa, Zaid Alsafib, Catrin Sohrabic, Ahmed Kerwand, Ahmed Al-Jabird,Christos Iosifidisc, Maliha Aghae, Riaz Aghaf.(Jun, 2020). The socio-economic implications of the coronavirus pandemic (COVID-19).
11-Yi zheng, Edmund Goh, Jun wen.(28, MARS, 2020). The effect of misleading media reports about covid-19 on chinese tourists mental health: a perspective article.
12-Jun Wen, Metin Kozak, Shaohua Yang and Fang Liu.(4, APRIL, 2020). COVID-19: potential effects on Chinesecitizens’ lifestyle and travel.
13-Matteo chinazzi, Jessica T. Davis, Marco Ajelli, Corrado Gioannini, Maria Litvinova.(24, April, 2020). The effect of travel restrictions on the spread of the 2019 novel coronavirus outbreak.
14-OECD. (2012). Livestock diseases: Prevention, control and compensation schemes. Organisation for Economic Cooperation and Development (OECD). http://dx.doi.org/10.1787/9789264178762-en [Crossref], [Google Scholar]
15-STR. (2020a) COVID-19: Hotel industry impact. Retrieved April 5, 2020, from. https://str.com/data-insights-blog/coronavirus-hotel-industry-data-news [Google Scholar]
16-STR. (2020b). U.S. hotel RevPAR forecasted to drop 50.6% for 2020. Retrieved April 5, 2020, from https://str.com/press-release/us-hotel-revpar-forecasted-drop-50-point-6-2020 [Google Scholar]
17-UNWTO. (2020a). COVID-19: UNWTO calls on tourism to be part of recovery plans. https://www.unwto.org/news/covid-19-unwto-calls-on-tourism-to-be-part-of-recovery-plans. [Google Scholar]
18-UNWTO. (2020b). International tourist arrivals could fall by 20-30% in 2020. Retrieved April 5, 2020, from https://www.unwto.org/news/international-tourism-arrivals-could-fall-in-2020 [Google Scholar]
19-Scott, D., Hall, C. M., & Gössling, S. (2019). Global tourism vulnerability to climate change. Annals of Tourism Research, 77, 49–61. https://doi.org/10.1016/j.annals.2019.05.007 [Crossref], [Web of Science ®], [Google Scholar]
20-World Bank. (2020a). Air transport, passengers carried. Retrieved April 4, 2020, from https://data.worldbank.org/indicator/is.air.psgr [Google Scholar]
21-World Bank. (2020b). International tourism, number of arrivals. Retrieved April 4, 2020, from https://data.worldbank.org/indicator/ST.INT.ARVL [Google Scholar]